نقدی بر قطعه “عروج”؛ اثری از علیرضا قربانی

به گزارش کامینگ سون موزیک: علیرضا قربانی در راستای همکاری‌های بین المللی خود این بار به سراغ “تریو جبران” رفته است.

تریو جبران یکی از برجسته‌ترین گروه‌های موسیقی عربی است که با آثار خلاقانه خود شناخته شده‌اند. این گروه موسیقی با وام‌گیری از عناصر موسیقی جاز و استفاده از آن در بستر موسیقی عربی موسیقی‌ای ویژه همراه با مهر شخصی خود به وجود آورده‌اند. موسیقی تریو جبران فراتر از تلفیق‌های کلیشه‌ای است، زیرا تبحر آنها در هم آمیزی و ترکیب در عین سادگی حرف‌های زیادی برای گفتن دارد.

از ویژگی‌های دیگر این گروه می‌توان به همکاری‌های متنوع آنها از هنرمندانی چون راجر واترز گرفته تا محمود درویش اشاره کرد. جالب‌تر آنکه این گروه از سه برادر به نام‌های سام، سمیر و عدنان تشکیل شده است که هر سه به عود نوازی می‌پردازند و موسیقی آنها علاوه بر وجوه فنی و موسیقایی همواره به مسائل اجتماعی پیرامون آنها در ارتباط است. این بار اما این تریو همکاری خود را با هنرمندان ایرانی در قالب قطعه “عروج” با صدای علیرضا قربانی و آهنگسازی حسام ناصری منتشر کرده است.

علیرضا قربانی که پیش از این قطعه‌ای را به نام “ربابی” به همراه عالیم قاسم‌اف، خواننده معروف آذربایجانی منتشر کرده بود در راستای همکاری‌های بین‌المللی خود این بار به دنبال تجربه‌ای جدید در بستر موسیقی عربی بوده است. در واقع موسیقی ناصری همچنان همان فضا را در آهنگسازی پیروی می‌کند. استفاده از افکت ها و اصوات موسیقی الکترونیک، ملودی‌های ایرانی _ عربی و ساز بندی‌هایی نا متعارف با شعری معمول از شاعران کلاسیک پارسی از مشخصه‌های آهنگسازی ناصری حداقل در همکاری‌های خود با هنرمندان بین‌المللی است.

نقدی بر قطعه “عروج” قربانی

ناصری در پروژه‌های اخیر خود به دنبال خلق فضایی متفاوت و به نوعی با امضای شخصی خودش است، اما به نظر می‌رسد همچنان راه طولانی در پیش دارد. دغدغه و ایده پردازی‌های او در رسیدن به نوع جدیدی از آهنگسازی در این نوع خاص از موسیقی تلفیقی ستودنی است؛ البته در حیطه اجرایی شدن این ایده شاید بتوان آن را همچنان تجربه‌ای نوین به حساب آورد تا اینکه اثری مستقل.

از همین روی می‌توان گفت موسیقی ارزش شنیدن چند باره را دارد و در بازار موسیقی‌های فست‌فودی امروز جایگاه ارزشمندی برای مخاطبان عامه خود دارد. ریتم در قطعه سرزندگی خاص خود را داشت اگرچه آنچنان پیچیده نبود، اما انتخاب هوشمندانه سازهای کوبه‌ای و چینش خوب اصوات ریتمیک در کنار یکدیگر این سرزندگی را به قطعه هدیه داده بود.
تریو جبران و آواز قربانی

مضراب‌های پر احساس این سه برادر فلسطینی بر عود در قطعه عروج حال و هوایی دیگر به موسیقی بخشیده است. گویی نوای هر چند محدود عود در این قطعه صدای غالبی است که مخاطب میل بیشتری به شنیدن آن دارد. در واقع عود نوازی آنها شور و هیجان قطعه را در کنار سازهای کوبه‌ای تکمیل کرده است.

علیرضا قربانی با اینکه اثر را در حد مورد قبولی اجرا کرده است اما به نظر می‌رسد در مقایسه با آثار پیشین ارتباط عمیقی با شعر آن پیدا نکرده است البته که تحریرهای او و اوج خواندنش اگر چه تکراری است اما همچنان دلچسب است. انتظار می‌رود که اگر قرار باشد چنین پروژه‌های در سطح بین‌المللی همچنان ادامه پیدا کند شنونده شاهد نوع دیگری از آواز باشد که همگام با تجربه‌های جدید در موسیقی تجربه‌های جدیدی در خوانندگی به وجود بیاید. اهمیت این موضوع را به خصوص در زمینه انتخاب شعر و نحوه ادای آن می‌توان دید چرا که به نظر می‌رسد توجه ویژه‌ای به آن نشده است.