به گزارش کامینگ سون موزیک: ایرج جنتیعطایی در ۱۹ دیماه ۱۳۲۵ در شهر مشهد متولد شد. پدر او اصالتی تبریزی داشت اما بزرگشده مشهد بود. مادر او از اهالی عشقآباد بود که به دنبال حکومت استالین ناچار به مهاجرت به مشهد شد. او به علت شغل پدر در نیروی هوایی چند سالی را در مشهد و چند سالی را در دزفول گذرانده اما بخش تعیینکنندهای از دوران کودکی و جوانیاش در تهران گذشته است. او فارغالتحصیل رشته تئاتر از مدرسه هنرهای دراماتیک دانشگاه تهران و دانشآموخته جامعهشناسی هنر از کالج چلسی است.
ترانه
ترانهسُرایی را در نوجوانی (اوایل دهه چهل خورشیدی) آغاز کرد. برای ترانههای اولیهاش، میلاد کیایی آهنگسازی میکرد که روزهای سهشنبه از یک برنامه آماتوری رادیو ایران پخش میشد. اولین کاری که بهطور رسمی از او پخش شد ترانهای بود به اسم شِکوِه که بر روی ملودیای از سلیمان اکبری نوشته بود و روز جمعهای از برنامه شما و رادیو پخش شد.
بعدتر به صورت تیمی، کار با یکی از درخشانترین آهنگسازان موسیقی پاپ ایران، پرویز مقصدی را آغاز کرد. در این دوران ترانههای بسیاری را بر مبنی ملودیهای مقصدی آفرید. ترانه گلسرخ که ویگن اجرایش کرد، یکی از مشهورترین ترانههای این دوران است.
سپس به استودیو طنین پیوست و ترانههایش در این دوران در کنار ترانههایی از شهیار قنبری و اردلان سرفراز آغازگر موج نو ترانه ایران شد. در ادامه این موج و پیوستن ترانهسرایان دیگری همچون زویا زاکاریان، مسعود امینی، فرهاد شیبانی و منصور تهرانی با آهنگسازی آهنگسازانی همچون واروژان، بابک بیات و حسن شماعیزاده و صداهایی چون داریوش، گوگوش و ابی موسیقی پاپ و ترانه ایران در دهه پنجاه خورشیدی (هفتاد میلادی) به اوجی درخشان رسید. او به همراه دوست و بچهمحل دوران نوجوانیاش، بابک بیات با احساسی که از رویداد سیاهکل گرفت در سال ۱۳۵۲، ترانه جنگل را با صدای داریوش اقبالی منتشر کرد. این ترانه در کنار ترانههای بنبست و خونه، ساواک را متوجه او کرد که به دستگیری او و داریوش در سال ۱۳۵۳ منتهی شد.
همچنین در سال ۱۳۵۱، به خاطر ارزشهای هنری و اجتماعی ترانههایش، برنده جایزه فروغ شد اما این جایزه را، چند سال بعد، در آستانه برگزاری دیگرباره آن ـ به عنوان اعتراض به شیوه حاکم بر گزینش نامزدهای جایزه ـ پس داد.
سرانجام در آذرماه ۱۳۵۷، مجبور به ترک میهن شد و از آن پس در تبعیدی طولانی زیسته است. در تبعید هم پس از چند سالی وقفه، پیگیرانه به آفرینش ترانه پرداخته و ترانههای درخشان بسیاری به کارنامه هنری خود افزوده است. ترانههای او را (قریب به ۳۰۰ ترانه) پیش و پس از انقلاب، بهترینهای موسیقی پاپ ایران اجرا کردهاند.
او همواره به ترانهسُرایان پیش از خود نگاهی مهربان و حرفهای دارد. از ناصر رستگارنژاد، پرویز وکیلی، نوذر پرنگ، هوشنگ شهابی و به خصوص تورج نگهبان ـ که در استودیو طنین به او راه و میدان عمل داد ـ با احترام یاد میکند.
از او در زمینه ترانه کتابهای زیر منتشر شدهاست:
زمزمههای یک شب ۳۰ ساله ـ گزینه ترانه، سانفرانسیسکو، انتشارات نکیسا ۱۹۹۶؛ برلین، انتشارات گردون، ۱۳۸۴
مرا به خانهام ببر ـ گفتگو و گزینه ترانه، به کوشش یغما گلروئی، تهران، انتشارات دارینوش، ۱۳۸۴
سلام کن به عشق، به انسان ـ ترانههای سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۸، تورنتو، انتشارات سرای بامداد، ۲۰۱۸ (۱۳۹۷)
او همچنین گزیدهای از ترانههایش را بر روی موسیقی (تنظیم) آندرانیک دکلمه کرده که توسط کمپانی کلتکس در سال ۲۰۰۱ به صورت لوح فشرده منتشر شدهاست.
لینک کوتاه مطلب : https://comingsoonmusic.ir/?p=5908