مجید کرمی، سی سال سازسازی در آلمان

به گزارش کامینگ سون موزیک: کارگاه مجید کرمی طراح و سازنده سازهای ایرانی و بینالمللی در شهر کلن قرار دارد.
کارگاه مملو از انواع ابزار آلات گوناگون دستی و ماشینی بود که هر کدامشان کاربرد خاصی داشتند. از میخ و چکش معمولی گرفته تا دستگاههای برش و دیگر وسایل مورد نیاز که برای ساختن هر کدام از سازها به کار میرود.
مجید از ۱۹ سالگیاش آغاز کرد، زمانی که در ایران انقلاب شده بود و دانشگاهها را به بهانه انقلاب فرهنگی تعطیل کرده بودند. پس امکان ادامه تحصیل نه فقط برای او بلکه برای همه دانشجویان برای حدود سه سال وجود نداشت.
میگوید: «آن روزها من بجای درس، نجاری را شروع کردم. اما چیزی نگذشته بود که جنگ شروع شد. به ما گفتند کسانی که مصالح کارشان را به صورت سهمیهای دریافت میکنند باید ششماه به جبهه بروند در غیر این صورت سهمیه آنها قطع میشود. بنابراین من نجاری را کنار گذاشتم و از آنجایی که خراطی نیاز چندانی به مصالح نداشت این کار را شروع کردم».
در حین صحبتهایش تنبک قدیمی و زیبایی را نشانم میدهد و میگوید: این اولین کارم است که ۳۸ سال پیش ساختم. وقتی ساختمش آن را به استادان فن نشان دادم با استقبال و تشویق آنها مواجه شدم. همین موجب شد، ساختن ساز را با جدیت هر چه بیشتر ادامه بدهم.
استاد محمدرضا لطفی در سال ۱۳۶۴ کانون ساز و ساز سازی چاووش را بنیان گذاری میکند و مجید کرمی به همراه آقایان فرهمند، امیرعطایی و چند نفر دیگر در آنجا فعالیتشان را آغاز میکنند.
در سالهای دهه شصت ساختن و داشتن ساز موسیقی جرم و ممنوع بود به همین علت مجید در یک زیرزمین و به صورت مخفیانه تنبک میساخت.
او خاطرهای را از آن دوران میگوید که به همراه دوست ویولونیستاش برای تنبکنوازی به یک مراسم جشن تولد رفته بود.
– ماموران به خانه هجوم آوردند و زنها و کودکان حاضر در جشن را بازداشت کردند. من و دوستم هم به زندان قصر منتقل شدیم و مدتی را زندانی بودیم. در آن شرایط وقتی که از زندان آزاد شدم باز ساختن ساز را ادامه دادم.
او در سال ۱۹۸۶به آلمان سفر میکند و دوستانش از او میخواهند مدتی را در آلمان بماند و برایشان ساز بسازد. چرا که آنها سازی برای نواختن نداشتند. به اینترتیب در کارگاه یک آلمانی به نام «اشتفان موتسیوس»، که بعد از ۳۴ سال همچنان دوستان صمیمی هستند، اولین کمانچه را میسازد.
در سال ۱۹۹۶ بهعنوان استاد خراطی پذیرفته شد. از فردی به نام «فرانک» که خودش ۳۵ سال سابقه خراطی داشت، خواستند تا از مجید امتحان بگیرد.
این شخص که کار مجید کرمی را دیده و وی را میشناخت برای اداره مربوطه نوشت «من مجید کرمی و کارش را میشناسم و به خودم اجازه نمیدهم از کسی که خودش استاد کار است، امتحان بگیرم». به این ترتیب کرمی بهعنوان استادکار قبول شد .
مجید از سال ۱۹۹۷ در آلمان ساز میسازد. البته در این بین به اسپانیا مهاجرت و یازده سال در آنجا زندگی و ساز تولید کرده است. میگوید : علاوه بر انواع سازهای ایرانی و بینالمللی که میسازم، تا کنون یازده ساز هم اختراع کردهام که در دنیا بینظیر هستند و همگی ایده خودم بودهاند وآنها را به ثبت رساندهام. از جمله این سازها میتوان از «کاخاتوم»، «مولتی درام»، «کاخادرام»، «کاسکاریتا»، «بونگا»، «جینگل پپ» نام برد که با آنها انواع موسیقیهای بینالمللی نواخته میشود.
کرمی سازهای دیگر کشورها از جمله «کانجیرا» مربوط به کشور هندوستان، «تمبورلو» ایتالیایی که کوکی هستند را نیز در کارگاه می سازد.
داستان نوآوریها و تلاشهای مجید کرمی به همین جا ختم نمیشود. او میگوید به همراه دو نفر از دوستان برلینیاش برای اولین بار چند سال پیش سیستم بادی را در تنبک و دف تعبیه میکند. با این سیستم دیگر نیازی نیست هنرمند برای کوک کردن ساز مجبور به گرم کردن آن شود.
«وقتی که پوست گرم میشود، چربیاش را از دست میدهد و کم کم چیزی شبیه مقوا میشود و کیفیت ساز از بین میرود. همچنین وقتی پوست را گرم میکنیم، با دلیل وجود رطوبت در هوا پوست حالت افتادگی پیدا میکند».
وی درباره سیستمی که ابداع کرده است اینگونه توضیح می دهد: در سیستم کوکی که ما اختراع کردهایم، اول آنکه ساز در ده ثانیه کوک میشود. دوم،چون باد وسیله کوک است پس ساز یک دست کوک میشود. در آخر هم چون در مکان مورد نظر ساز کوک میشود، پوست از رطوبت آنجا پر شده است و دیگر جایی برای رطوبت جدید ندارد. با این روش یک ساعت هم که دف و تنبک نواخته شود، هیچ مشکلی وجود ندارد.